- Katılım
- 4 Şub 2022
- Mesajlar
- 9,876
- Beğeni
- 12,538
Aspendos Antik Kenti Sikkeleri
ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑ ΠΟΛΗΣ ΑΣΠΕΝΔΟΣ
Aspendos [ΑΣΠΕΝΔΟΣ] Antik Kenti
Antik Çağ'da, Pamphylia'nın en önemli şehirlerinden biri olan Aspendos [ΑΣΠΕΝΔΟΣ] antik kenti günümüz Antalya-Serik ilçesine bağlı olan Belkıs köyü sınırları içerisindedir. Antik kent günümüz adı Köprüçay, antik dönem adı Eurymedon [ΕΥΡΥΜΕΔΩΝ ΠΟΤΑΜΟΣ] olan akarsunun dağlık bölgesinin düzlüğe ulaştığı noktada bulunmaktadır. Eurymedon [ΕΥΡΥΜΕΔΩΝ ΠΟΤΑΜΟΣ] akarsuyu gezilebilirdi ve ticari işlemlere ve ulaşıma hizmet ediyordu. Şehir stratejik bir konumdaydı. Pamfilya ovasının doğu kesimindeki dağ kütlelerine bitişikti ve bu da onu olası işgalcilere karşı koruyordu. Nehir, ek güvenlik sağlayan doğal bir sınır oluşturmuştur. Ayrıca Pamphylia'nın doğusundan batısına kadar tüm kara ulaşımının sağlandığı ana yol üzerinde bulunuyordu.
Bölgenin ilk sakinleri, daha sonra antik Aspendos [ΑΣΠΕΝΔΟΣ] olacak kentin yerleşim merkezini kuran Hititler'di. Hitit varlığı, antik kentin erken dönem antik sikkeleri üzerinde görülen ΕΣΤFΕΔΙΙΥΣ - ESTFEDIIYS lejantları ile doğrulanmaktadır. Hatta ESTFEDIIYS lejantları 4. yüzyılın sonuna kadar darb edilen antik sikkeler üzerinde de varlığını sürdürmektedir.
Bir çift güreşçiyi tasvir eden aspendos sikkeleri, ilk olarak MÖ 400'lü yıllardan itibaren Aspendos tarafından darb edilmiş ve 320'li yıllarda Büyük İskender'in evrensel para birimi ile değiştirilene kadar darb edilmeye devam edilmiştir. Bu güreşçi sikkeleri, genellikle bir hoplit savaşçısını veya süvarisini tasvir eden militarist bir ön yüze sahip olan, arka yüzünde ise bir triskeles veya domuz bulunan daha önceki antik sikkelerin yerini almıştır. Antik çağlarda antik kentin doğusunda ve batısında güreşin yaygın şekilde yapıldığı burada darb edilmiş olan antik sikkelerden anlaşılmaktadır. Antik sikkelerin ön yüzlerinde birbirleriyle güreşen iki güreşçi tasvirleri bulunmaktadır.
Aspendos antik kenti sikkeleri Pers döneminde, MÖ 5. yy ortalarında başlamıştır. En iyi bilinen sikkeleri, MÖ 420-300/250 dolaylarında darb edilmiş olan gümüş stater serisidir. Bu stater kategorisinde olan antik sikkeler, ön yüzlerinde boğuşan çıplak iki güreşçi tasvirine sahiptir. Genellikle aralarında harfler veya semboller bulunurken, sikkelerin arka yüzlerinde belirgin bir şekilde bir sapancı, fırlatma duruşunda, genellikle bir triskeles [Aspendos'un sikkelerinde uzun bir sivil amblem] şehrin etnik kökenini gösterir. Antik sikkeler üzerindeki güreşçi tipinin seçimi belirsizdir. Güreş, eski zamanlarda popüler bir spordur ve olimpiyatlardaki etkinliklerden birisidir. Belki Aspendos antik kenti o zamanlar güreşçileriyle ünlüydü veya 5. yüzyılın ortalarındaki Olimpiyat etkinliğinde galip gelmiştir, ancak bir yüzyıldan fazla sikkelerinde varlığını sürdüren bu tip antik sikkelerin öne çıkması önemli olduğunu göstermektedir. Aspendos antik kentinin gümüş sikkelerinin bolluğu aynı zamanda şehrin ticari öneminin de bir kanıtıdır.
Her halükarda, bir asırdan fazla bir süre boyunca antik sikkelerinde varlığını sürdüren iki güreşçi tasviri olan bu tipin öne çıkması, bunun kent için özel bir önem taşıdığını ve bu sikkelerin bölgedeki öneminin, Pisidia'daki Selge kentinin bir sikke çıkarmasını gerektirecek kadar önemli olduğunu göstermektedir. Pisidya bölgesindeki Selge antik kenti, MÖ 4. yüzyılda Aspendos'un antik sikkelerini açıkça taklit eden ΣΕΛΓΕΩΝ - SELGEON lejantlı bir dizi stater kategorisinde olan kendi antik sikkelerini darb etmiştir.
Aspendos'un antik dünyadaki geniş sikke yelpazesi, MÖ 5. yüzyılda Aspendos'un Pamphylia'daki en önemli şehir haline geldiğini göstermektedir. O zamanlar Eurymedon [Köprüçay] Nehri Aspendos'a kadar ulaşıma elverişliydi ve şehir tuz, yağ ve yün ticaretinden büyük bir zenginlik elde etmiştir. Antik kentte darb edilmiş olan sikkelerin arka yüzlerinde antik kentin Anadolu adı olan orijinal ismi ΕΣΤFΕΔΙΙΥΣ-ESTFEDIIYS lejantları görülmektedir. Diğer tip Stater kategorisinde olan antik sikkelerin ön yüzlerinde miğferli, sağa ilerleyen çıplak Hoplit, sağ elinde mızrak ve sol elinde yuvarlak kalkan, arka tip Triskeles ve antik kentin Anadolu adı olan orijinal ismi ΕΣΤFΕΔΙΙΥΣ-ESTFEDIIYS lejantları EΣTFΔII ve Ε-Σ-T-F olarak görülmektedir. Drahmi kategorisinde olan antik sikkelerde ise ön yüzde at üzerinde mızrak fırlatan süvari tasviri arka tip yaban domuzu üzerinde bir mızrak ile birlikte EΣTFEΔIIYΣ ve EΣT lejantları görülmektedir. At üzerinde süvari ve yaban domuzu tasviri olan antik sikkeler, Aspendos antik kentinin Kahin Mopsos tarafından kuruluşuyla ilgili mite gönderme yapmaktadır. Detaylar için Tıklayınız.
MÖ 5. yüzyılın sonlarına doğru ve MÖ 4. yüzyılda, ön yüzünde bir çift güreşçi, arka yüzünde ise bir sapancı figürü, Aspendos staterlerinin yaygın olarak tanınan tasarımı haline gelmiştir. Çeşitli şekillerde, güreşçiler tekrar tekrar farklı dövüş pozisyonlarında tasvir edildi. Ancak, bunu sadece özellikle Aspendos'taki güreşin popülerliğinin bir göstergesi olarak görmek yanlış olur. Aksine, güreşçiler Aspendos'un başka bir kurucusuna atıfta bulunmaktadır
Bu sikkelerde, Teselya'dan gelen Yunan şehir kurucusu Polypoites ile yerel bir Pamfilya hükümdarı arasındaki güreş müsabakası tasvir edilmektedir. Güreş müsabakasının galibi Polypoites, Aspendos çevresindeki toprakları aldı. Güreş müsabakasını kaybeden yerel yöneticinin adının Aspendos olması muhtemeldir. Ayrıca şehrin adı Yunanca ΣΦΕΝΔΟΝΑΝ:Sphendonan sapanla atmak kelimesiyle ilişkilendirilmiştir. Bu, Aspendos'un sapancının şehri olarak anlaşılabileceği anlamına gelir. Uzun sapan, Güney Küçük Asya'da tipik bir silahtı ve ayrıca Aspendos'un dağlık iç kesimlerindeki çobanlar tarafından kurtlara ve sığır yağmacılarına karşı kendilerini korumak için kullanılırdı. Dionysios Periegetes, Mopsos’un Aspendos kentinin kurucu ktistesleri arasında yer aldığını aktarmaktadır [Dionysios Periegetes, 852].
ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑ ΠΟΛΗΣ ΑΣΠΕΝΔΟΣ
Aspendos [ΑΣΠΕΝΔΟΣ] Antik Kenti
Antik Çağ'da, Pamphylia'nın en önemli şehirlerinden biri olan Aspendos [ΑΣΠΕΝΔΟΣ] antik kenti günümüz Antalya-Serik ilçesine bağlı olan Belkıs köyü sınırları içerisindedir. Antik kent günümüz adı Köprüçay, antik dönem adı Eurymedon [ΕΥΡΥΜΕΔΩΝ ΠΟΤΑΜΟΣ] olan akarsunun dağlık bölgesinin düzlüğe ulaştığı noktada bulunmaktadır. Eurymedon [ΕΥΡΥΜΕΔΩΝ ΠΟΤΑΜΟΣ] akarsuyu gezilebilirdi ve ticari işlemlere ve ulaşıma hizmet ediyordu. Şehir stratejik bir konumdaydı. Pamfilya ovasının doğu kesimindeki dağ kütlelerine bitişikti ve bu da onu olası işgalcilere karşı koruyordu. Nehir, ek güvenlik sağlayan doğal bir sınır oluşturmuştur. Ayrıca Pamphylia'nın doğusundan batısına kadar tüm kara ulaşımının sağlandığı ana yol üzerinde bulunuyordu.
Bölgenin ilk sakinleri, daha sonra antik Aspendos [ΑΣΠΕΝΔΟΣ] olacak kentin yerleşim merkezini kuran Hititler'di. Hitit varlığı, antik kentin erken dönem antik sikkeleri üzerinde görülen ΕΣΤFΕΔΙΙΥΣ - ESTFEDIIYS lejantları ile doğrulanmaktadır. Hatta ESTFEDIIYS lejantları 4. yüzyılın sonuna kadar darb edilen antik sikkeler üzerinde de varlığını sürdürmektedir.
Bir çift güreşçiyi tasvir eden aspendos sikkeleri, ilk olarak MÖ 400'lü yıllardan itibaren Aspendos tarafından darb edilmiş ve 320'li yıllarda Büyük İskender'in evrensel para birimi ile değiştirilene kadar darb edilmeye devam edilmiştir. Bu güreşçi sikkeleri, genellikle bir hoplit savaşçısını veya süvarisini tasvir eden militarist bir ön yüze sahip olan, arka yüzünde ise bir triskeles veya domuz bulunan daha önceki antik sikkelerin yerini almıştır. Antik çağlarda antik kentin doğusunda ve batısında güreşin yaygın şekilde yapıldığı burada darb edilmiş olan antik sikkelerden anlaşılmaktadır. Antik sikkelerin ön yüzlerinde birbirleriyle güreşen iki güreşçi tasvirleri bulunmaktadır.
Aspendos antik kenti sikkeleri Pers döneminde, MÖ 5. yy ortalarında başlamıştır. En iyi bilinen sikkeleri, MÖ 420-300/250 dolaylarında darb edilmiş olan gümüş stater serisidir. Bu stater kategorisinde olan antik sikkeler, ön yüzlerinde boğuşan çıplak iki güreşçi tasvirine sahiptir. Genellikle aralarında harfler veya semboller bulunurken, sikkelerin arka yüzlerinde belirgin bir şekilde bir sapancı, fırlatma duruşunda, genellikle bir triskeles [Aspendos'un sikkelerinde uzun bir sivil amblem] şehrin etnik kökenini gösterir. Antik sikkeler üzerindeki güreşçi tipinin seçimi belirsizdir. Güreş, eski zamanlarda popüler bir spordur ve olimpiyatlardaki etkinliklerden birisidir. Belki Aspendos antik kenti o zamanlar güreşçileriyle ünlüydü veya 5. yüzyılın ortalarındaki Olimpiyat etkinliğinde galip gelmiştir, ancak bir yüzyıldan fazla sikkelerinde varlığını sürdüren bu tip antik sikkelerin öne çıkması önemli olduğunu göstermektedir. Aspendos antik kentinin gümüş sikkelerinin bolluğu aynı zamanda şehrin ticari öneminin de bir kanıtıdır.
Her halükarda, bir asırdan fazla bir süre boyunca antik sikkelerinde varlığını sürdüren iki güreşçi tasviri olan bu tipin öne çıkması, bunun kent için özel bir önem taşıdığını ve bu sikkelerin bölgedeki öneminin, Pisidia'daki Selge kentinin bir sikke çıkarmasını gerektirecek kadar önemli olduğunu göstermektedir. Pisidya bölgesindeki Selge antik kenti, MÖ 4. yüzyılda Aspendos'un antik sikkelerini açıkça taklit eden ΣΕΛΓΕΩΝ - SELGEON lejantlı bir dizi stater kategorisinde olan kendi antik sikkelerini darb etmiştir.
Aspendos'un antik dünyadaki geniş sikke yelpazesi, MÖ 5. yüzyılda Aspendos'un Pamphylia'daki en önemli şehir haline geldiğini göstermektedir. O zamanlar Eurymedon [Köprüçay] Nehri Aspendos'a kadar ulaşıma elverişliydi ve şehir tuz, yağ ve yün ticaretinden büyük bir zenginlik elde etmiştir. Antik kentte darb edilmiş olan sikkelerin arka yüzlerinde antik kentin Anadolu adı olan orijinal ismi ΕΣΤFΕΔΙΙΥΣ-ESTFEDIIYS lejantları görülmektedir. Diğer tip Stater kategorisinde olan antik sikkelerin ön yüzlerinde miğferli, sağa ilerleyen çıplak Hoplit, sağ elinde mızrak ve sol elinde yuvarlak kalkan, arka tip Triskeles ve antik kentin Anadolu adı olan orijinal ismi ΕΣΤFΕΔΙΙΥΣ-ESTFEDIIYS lejantları EΣTFΔII ve Ε-Σ-T-F olarak görülmektedir. Drahmi kategorisinde olan antik sikkelerde ise ön yüzde at üzerinde mızrak fırlatan süvari tasviri arka tip yaban domuzu üzerinde bir mızrak ile birlikte EΣTFEΔIIYΣ ve EΣT lejantları görülmektedir. At üzerinde süvari ve yaban domuzu tasviri olan antik sikkeler, Aspendos antik kentinin Kahin Mopsos tarafından kuruluşuyla ilgili mite gönderme yapmaktadır. Detaylar için Tıklayınız.
MÖ 5. yüzyılın sonlarına doğru ve MÖ 4. yüzyılda, ön yüzünde bir çift güreşçi, arka yüzünde ise bir sapancı figürü, Aspendos staterlerinin yaygın olarak tanınan tasarımı haline gelmiştir. Çeşitli şekillerde, güreşçiler tekrar tekrar farklı dövüş pozisyonlarında tasvir edildi. Ancak, bunu sadece özellikle Aspendos'taki güreşin popülerliğinin bir göstergesi olarak görmek yanlış olur. Aksine, güreşçiler Aspendos'un başka bir kurucusuna atıfta bulunmaktadır
Bu sikkelerde, Teselya'dan gelen Yunan şehir kurucusu Polypoites ile yerel bir Pamfilya hükümdarı arasındaki güreş müsabakası tasvir edilmektedir. Güreş müsabakasının galibi Polypoites, Aspendos çevresindeki toprakları aldı. Güreş müsabakasını kaybeden yerel yöneticinin adının Aspendos olması muhtemeldir. Ayrıca şehrin adı Yunanca ΣΦΕΝΔΟΝΑΝ:Sphendonan sapanla atmak kelimesiyle ilişkilendirilmiştir. Bu, Aspendos'un sapancının şehri olarak anlaşılabileceği anlamına gelir. Uzun sapan, Güney Küçük Asya'da tipik bir silahtı ve ayrıca Aspendos'un dağlık iç kesimlerindeki çobanlar tarafından kurtlara ve sığır yağmacılarına karşı kendilerini korumak için kullanılırdı. Dionysios Periegetes, Mopsos’un Aspendos kentinin kurucu ktistesleri arasında yer aldığını aktarmaktadır [Dionysios Periegetes, 852].
Aspendos antik sikkelerinde görülen Triskeles tasvirleri, ortak bir merkezden yayılan üç spiral veya bacaktan oluşan bir semboldür. Triskeles terimi, Triskelion veya Triskele, Her iki kelime de Yunanca ΤΡΙΣΚΕΛΙΟΝ-TRİSKELİON veya üç ayaklı anlamına gelen ΤΡΙΣΚΕΛΗΣ-TRİSKELES kelimesinden gelir. Çeşitli bağlamlarda tarihi ve kültürel öneme sahip, yaygın olarak tanınan bir semboldür. Triskeles, tarih boyunca Keltler, Yunanlılar ve Sicilyalılar da dahil olmak üzere farklı antik kültürler tarafından kullanılmıştır. Kelt sanatında genellikle doğum, yaşam ve ölüm ya da geçmiş, şimdiki zaman ve gelecek gibi yaşamın üçlü yönleriyle ilişkilendirilir. Aynı zamanda doğanın üç unsuruyla da bağlantılıdır: toprak, su ve hava. Yunan kültüründe Triskeles, hareket, döngüler ve zamanın üç yönü: geçmiş, şimdiki zaman ve gelecek gibi çeşitli fikirlerle ilişkilendirilmiştir. Aynı zamanda güneş, yaşam ve evrenle de ilişkilendirilmiştir. Sicilya'da Triskelion bir sembol olarak benimsenmiştir ve genellikle Sicilya Adası ile ilişkilendirilir. İlerlemeyi, hareketi ve enerjiyi simgeleyen, dairesel bir hareketle koşan üç bacağı temsil eder.
Aspendos antik kenti sikkeleri hakkındaki tüm bilgiler Wikipedia Aspendos sayfasına tarafımızca eklenmiştir.
Aşağıda paylaşmış olduğumuz Antik Sikkeler Aspendos [ΑΣΠΕΝΔΟΣ] antik kentinde darb edilmiş olan antik sikke görselleridir. Tarihin her dönemine ait antik sikke sorularınız için forumda yeni konu açarak bilgi alabilirsiniz.Aspendos antik kenti sikkeleri hakkındaki tüm bilgiler Wikipedia Aspendos sayfasına tarafımızca eklenmiştir.