Parion Antik Kenti Sikkeleri

Parion [ΠΑΡΙΟΝ] Antik Kenti - ΠAΡIANΩN​

Lampsakos, Priapos ve Skepsis antik kentlerine komşu olan Parion [ΠΑΡΙΟΝ] antik kenti, Hellespont'un [Çanakkale Boğazı] kıyısında, Propontis'in [Marmara Denizi] girişine yakın bir yerde, günümüz Çanakkale-Biga ilçesi Kemer köyü sınırları içinde MÖ 8/7 yüzyılda Miletos, Erythrai ve Paros'tan gelen kolonistler tarafından kurulmuştur.

MÖ 6. yüzyılın sonlarında Parion antik kenti, ön yüzünde bir gorgon ve arka yüzünde basit bir kare kazık bulunan gümüş drahmilerden oluşan antik sikke darb etmeye başlamıştır. Gorgon tasvirleri, erken Roma İmparatorluk dönemine kadar antik kentin sivil sikkelerinde önemli bir tip olarak kalmıştır.



Parion'un Hellespontos'a göre konumu, onu yalnızca üretken sivil antik sikkelerinin gösterdiği gibi önemli bir ticaret merkezi haline getirmekle kalmamış, aynı zamanda rakip Helenistik monarşiler için stratejik açıdan önemli bir şehir haline getirmiştir. Başlangıçta Büyük İskender yönetimindeki Makedonlar tarafından ele geçirilen şehir, daha sonra Lysimakhos, Demetrios Poliorketes ve I. Seleukos'tan Antiochos Hierax'a kadar olan Seleukos kralları ve yaklaşık olarak Roma tarafından ilhak edilene kadar şehri elinde tutan Bergama krallığı arasında birçok kez el değiştirmiştir.

Parion [ΠΑΡΙΟΝ] antik dönemde net sınır ayrımları olmadığı için, farklı bölgelerde değerlendirilmiştir. Mysia Parion gibi. Günümüz araştırmacıları antik sikke kataloglarına dayanarak Parion [ΠΑΡΙΟΝ] antik kentini Mysia kenti olarak sınıflandırmaktadır. Ancak 2005 yılından beri yürütülen arkeolojik çalışmalarda özellikle Parion [ΠΑΡΙΟΝ] nekropolis alanından elde edilen verilerden antik kentin bir Troas antik kenti olduğu anlaşılmaktadır.
Parion [ΠΑΡΙΟΝ] MÖ 478-477'de Delos Birliği'ne üye olmuştur. Atinalılar ile Spartalılar arasındaki Peloponnessos Savaşları'nda Parion [ΠΑΡΙΟΝ] Atinalılar'ın tarafında yer almıştır. Kent MÖ 387'de Kral Barışı sonrası tekrar Pers egemenliği altına girmiştir. Büyük İskender'in MÖ 334'te Persler'i Granikos Savaşı'nda yenmesiyle Anadolu'da yeni bir dönem başlamıştır. MÖ 188'de yapılan Apameia Barışı sonrası Romalılar’ın Pergamon Krallığına bıraktığı Troas, MÖ 133’te Kral III. Antiokhos’un ölmüyle tekrar Romalılara bırakılmıştır. Kentin öneminin farkında olan Roma, Parion’u ilki Julius Caesar veya Augustus dönemi’nde, ikincisi de Hadrianus dönemi’nde olmak üzere iki kere koloni kenti olarak ilan etmiştir.

Stephanos Byzantios [ΒΥΖΑΝΤΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ], Parion antik kentinin adının Jason'ın oğlu Parios'tan geldiğini bildirir. Jason, Dardanos antik kentinin kurucusu Dardanos'un kardeşidir. Böylece Parium ve Parios, akrabalık ilişkileriyle Dardanos kentine bağlanmış oluyordu. Bir diğer görüş ise şehrin isminin kökenine benzerliğinden dolayı Truva'nın son kralı Priam'ın oğlu Paris'tir. Bu nedenle şehrin isminin Parium, yani Paris'in şehri olduğu düşünülmektedir.

Antik kentin sikkeleri arasında en ilginç olanı Hermokreon tarafından inşa edildiği söylenen Artemis ve Apollon Aktaios'a adanmış anıtsal sunak tasviri olan antik sikkedir [bkz. alttaki örnek sikke]. Modern tahminlere göre sunağın uzunluğunu 187 metre olarak değerlendirilmiştir; bu da anıtsal sunağı bir bakıma antik Anadolu'daki en büyük yapı haline getirir.



Strabon bu anıtsal sunağı şu şekilde anlatır;....Aristoteles'in hem yeğeni hem de öğrencisi olan Olynthos'lu Yunan tarihçi Kallisthenes'e göre Adrasteia anti kenti, Nemesis tapınağını ilk kuran Kral Adrastus'tan adını almıştır. Kent Priapus ile Parion arasında yer alır; kentin aşağısında, adını taşıyan bir ova vardır; bu ovada Apollon Aktaios ve Artemis'in bir kehanet merkezi vardı. Fakat tapınak yıkıldığında, içindeki bütün eşyalar ve taş işçiliği Pariona'a taşındı ve orada Hermokreon'un eseri olan, büyüklüğü ve güzelliğiyle çok dikkat çekici bir sunak inşa edildi; fakat kehanet merkezi Zeleia'daki gibi ortadan kaldırıldı. Ancak burada Adrasteia'ya ya da Nemesis'e ait bir tapınak görülmez; oysa Kyzikos yakınlarında bir Adrasteia tapınağı vardır [XIII 1, 13].

paylaşım için teşekkürler