- Katılım
- 4 Şub 2022
- Mesajlar
- 8,822
- Beğeni
- 12,360
Amastris [ΑΜΑΣΤΡΙΣ] Antik Kenti
Amastris antik kenti adını bir kraliçeden alan en eski şehirlerden birisidir. Prenses Amastris Büyük İskender'in esir aldığı kadınlardan biri olarak tarihe geçse de, Amastris bir savaş ganimetinden çok daha fazlası olduğunu kanıtlayacak, iktidara yükselip kraliçe olacaktı. Kraliçe Amastris'in öyküsü trajiktir. Prenses Amastris, Pers Kralı III. Darios'un [MÖ 336-330] kardeşi Oxyathres'in kızıydı ve III. Darios'un tüm ailesiyle birlikte MÖ 333'te İssos Muharebesi'nden sonra Makedonya esaretine düşmüştür.
Büyük İskender, seçkin hetairoi'lerden [Makedonya krallarının yoldaşları] 70'i arasında savaş ganimeti olarak eline geçen Pers soylu kadınları arasında toplu bir evlilik emri verdi. Ancak evliliklerin çoğu Büyük İskender'in ölümünden hemen sonra bozulmuştur. Kraliçe Amastris, Büyük İskender'in generali Krateros'a MÖ 324'te eş olarak verilmişti, ancak daha sonra Krateros'un Antipater'in kızlarından biri olan Phila ile evlenmeye karar vermesiyle Amastris terk edilmiştir. İkinci evliliğini, yumuşak huylu ve adil olduğu söylenen Herakleia Pontika tiranı Dionysios'la yaptı ve bu evlilikten Klearchos II ve Oxyathres adında iki oğlu oldu. Dionysios'un MÖ 305'te erken ölümünden sonra MÖ 302'de Trakya Kralı Lysimakhos ile evlendi. Daha karlı bir ittifak elde etmek düşüncesiyle Lysimakhos Amastris'i terk ederek Ptolemy I'in kızı Arsinoe II ile evlendi. Böylece iki sefer terk edilen kraliçe Amastris genç oğulları adına yönettiği Herakleia'ya çekilmiştir.
Kraliçe Amastris, MÖ 300'den kısa bir süre sonra Paflagonya kıyısında, Sesamos [Amasra'nın eski ismi], Kromna [Bartın Kurucaşile Tekkeönü/Hisar], Kytoros [Cide] ve Tium [Tieium,Tios,Tion,Tius - Zonguldak Çaycuma Filyos] adlı dört küçük kasabanın birleşmesinden [synoikismos] oluşan bir şehir kurdu ve bu şehre kendi adını [Amastris - Bartın Amasra] verdi. Bu olağanüstü bir eylemdir, çünkü antik çağda bir kraliçenin bağımsız olarak bir şehri kurup kendi adını verdiği bilinen tek vakayı temsil eder ve kraliçe Amastris kendi adına antik sikke darb ettiren tarihteki ilk kadındır [ΑΜΑΣΤΡΙΟΣ ΒΑΣΙΛΙΣΣΗΣ + AMAΣTPEIΩN].
Şüphesiz, kraliçe Amastris kendini erken Helenistik şehir temelleri geleneği içinde konumlandırdı ve açıkça kendisini erkek rakiplerine eşit bir kraliçe olarak görmüştür. Yunan aristokrat kadınları Helenistik dönemde zaman zaman büyük siyasi güç kullanmış olsalar da, Amastris'in Pers mirasının burada da açıkça görüldüğü söylenebilir; zira Ahameniş toplumundaki kadınlar genellikle Yunan toplumundakilere göre daha bağımsız ve etkili bir rol üstlenmişlerdir.
Ancak kraliçenin saltanatı iyi bitmedi. MÖ 288'de iki açgözlü oğlu Klearchos ve Oxyathres onu boğdular ve şehrini ele geçirdiler. Ancak bu iğrenç hareketlerinden dolayı Klearchos ve Oxyathres uzun yaşamadılar, çünkü adalet onları kısa süre sonra cinayetle suçlayacak ve kraliçe Amastris'in eski kocası Lysimakhos tarafından idama mahkum edecekti. Kraliçe Amastris'in mirası hem antik sikkelerinde hem de bugün hala Amasra adını taşıyan şehrinin kuruluşunda yaşamaya devam eder.
Antik kent ismi Sesamos [ΣΗΣΑΜΟΣ] olduğu dönemde antik kentte darp edilen antik sikkeler ön yüzlerde Zeus arka yüzlerde Demeter tasvirleri görülmektedir.