Bizans Darphanesi - Kyzikos

Adını Argonotlar tarafından kazara öldürülen Kral Kyzikos'tan alan Kyzikos [ΚΥΖΙΚΟΣ] antik kenti, günümüz Erdek ilçesi yakınlarında Marmara Denizi kıyısında bulunan antik bir Misya kentidir [Apollonius of Rhodes 1.949]. Antik Çağ'da bölgenin en önemli ticari limanlarından biri olan Kyzikos [ΚΥΖΙΚΟΣ] antik kenti Marmara Denizi kıyısındaki en eski İyon kolonilerinden biridir. Erken Tarihsel Çağlarda Kyzikos, İyonya'daki Miletos'tan yerleşimcileri kabul etmiş ve bir Miletli koloni olarak artık tarihi yolculuğuna başlamıştır. Antik kaynakların eksikliği Kyzikos'un erken dönem tarihini büyük ölçüde açıklanamayan olarak bırakmıştır. Kyzikos [ΚΥΖΙΚΟΣ] antik dönemdeki hazırladığı ünlü şaraplarının yanı sıra bir diğer ünlü olduğu konu darp ettiği elektron sikkelerdir. Arkaik çağdan Hellenistik çağa kadar 240 tan fazla farklı sikke tipi mevcuttur. Avantajlı konumu sayesinde hızla ticari önem kazandı ve Kyzikos'un altın stateri, yerini Makedonyalı Philip'inkileri alana kadar antik dünyada temel para birimiydi. Aynı zamanda önemli bir darphane olan Kyzikos [ΚΥΖΙΚΟΣ] Yunan dünyasında erken dönemlerden itibaren sikke basımına başlamış ve MS 3. yy. ortalarına kadar kendi sikkelerini darb etmeyi sürdürmüştür. MÖ 547'den sonra Anadolu'daki Yunan şehirlerine hükmeden Lidya kralı Kroisos'un yenilgiye uğratılmasıyla Kyzikos, Pers egemenliğine girmiştir. Beşinci yüzyılın sonlarında yazar Herodot, Kyzikoslu Aristagoras'ı MÖ 514/3 dolaylarında I. Darius'un lehine olan tiranlardan biri olarak dahil eder. Kyzikos'un Pers egemenliğine karşı isyan ettiği ve MÖ 478'de Delian Birliği'nin bir üyesi olduğu kaydedilmiştir. Bu, Kyzikos'un birliğe ödediği haraçın ayrıntılarıyla anlatan yazıtlardan da anlaşılmaktadır.

MÖ 74'te Roma ile müttefik olan Kyzikos, Pontus Kralı VI. Mithridates liderliğindeki 300.000 adamın kuşatmasına direndi. Roma bu sadakati toprakla ve Tiberius'un hükümdarlığına kadar süren belediye bağımsızlığıyla ödüllendirdi. Kyzikos, Roma İmparatorluğuna katıldığında Mysia'nın, ardından da Hellespontos'un [Çanakkale Boğazı] başkenti yapılmıştır. Kyzikos darphanesi imparator Gallienus [MS 253 - 268] tarafından açılmış ve Bizans dönemine kadar sikke basmaya devam etmiştir.

Kyzikos darphane işaretleri: C, CM, KY, CYZ [bazen ters Z ile], CVZIC, K, KYZ, MC, MK, MKV, SMK. Lejant harici Kyzikos antik kenti darphanesine ait monogramlar da antik sikkeler üzerinde kullanılmıştır. Konu içeriğindeki antik sikke görselleri Bizans dönemine ait antik sikkelerdir. Üstte belirtmiş olduğumuz bazı Kyzikos antik kenti darphane işaretleri Roma dönemi Kyzikos antik sikkelerinde görülmektedir. ​

​