- Katılım
- 4 Şub 2022
- Mesajlar
- 11,349
- Beğeni
- 12,606
Paflagonya'nın Metropolü Pompeiopolis [ΠΟΜΠΗΙΟΥΠΟΛΙΣ] Antik Kenti
MHTPOΠOΛIC ΠAΦΛA ΠOMΟHIOΠΟΛIC
Adından da anlaşılacağı üzere ünlü Romalı komutan Gnaeus Pompeius Magnus [Büyük Pompey] tarafından kurulmuş olan Pompeiopolis [ΠΟΜΠΗΙΟΥΠΟΛΙΣ : Pompeius'un Şehri] antik kenti, günümüz Kastamonu-Taşköprü ileçesidir. Pompeiopolis antik kenti Roma imparatorları Marcus Aurelius ve Lucius Verus döneminde kısa bir süre için Sebaste olarak anılmıştır. Antik kentin bilinen çok az sayıda sikkesi vardır.
Romalı general Pompey, VI. Mithridates'e karşı kazandığı zaferden sonra MÖ 65/64'te fethedilen eski Pontus krallığının anakarasında, Kuzey Anadolu'nun Karadeniz bölgesinde yeni kurulan Roma eyaletini şekillendirmek amacıyla bir dizi şehir kurmuştur. Bunlar antik kentler Megalopolis, Zela, Diospolis, Nicopolis, Magnopolis, Neapolis ve son olarak Paflagonya bölgesindeki Pompeiopolis antik kenti. Her şehrin coğrafi konumu, Büyük Pompey'in yeni kentsel ağı ne kadar bilinçli bir şekilde tasarladığını açıkça ortaya koyar. Yedi şehrin tamamı, Khalkedon [ΧΑΛΚΗΔΩΝ-Kadıköy] ve Küçük Ermenistan arasındaki ana yol üzerinde yer alır.
Yazılı kaynaklar Pompeiopolis'ten neredeyse hiç bahsetmez. Şehrin erken tarihi hakkında elde edilebilen tek bilgi Strabo'dan gelir. Pompeiopolis'in Pompey tarafından Amnias nehri [Gökırmak] üzerinde kurulduğunu ve çevresinde suçlu köleler tarafından işletilen Sandarach adı verilen büyük bir mineral madeni bulunduğunu söyler:... Ve burada da bir yer şehir ilan edildi, Pompeiupolis'i kastediyorum; ve bu şehirde Sandarach madeni var. Sandaracurgium Dağı, orada yapılan madencilik sonucunda oyulmuştur, çünkü işçiler altında büyük oyuklar açmışlardır. Maden, suçları nedeniyle pazarda satılan köleleri madenci olarak kullanan vergi görevlileri tarafından işletiliyordu [12,3,40-41].
Her halükarda 14. yüzyılın sonunda Pompeiopolis çoktan harabeye dönmüştü. Amnias nehri [Gökırmak] boyunca seyahat eden II. Manuel Palaiologos [ΜΑΝΟΥΗΛ Β Ο ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ], 1391 tarihli meşhur mektubunda şehrin çöküşünü şu sözlerle anlatır:...Pompey şehrini duymuşsunuzdur, güzel, harikulade, geniş; aslında bir zamanlar öyleydi, çünkü şimdi harabelerini zar zor seçebiliyorsunuz. Taş bir köprüyle geçilen bir nehrin kıyısında yer alır, sütunlu yapılarla süslenmiştir, boyutları, güzellikleri ve ustaca inşa edilmiş olmaları bakımından harikuladedir. Gerçekten de, bu şehir ve bu muhteşem kalıntılar, Romalıların kurucusuna neden Büyük [Pompey] soyadını verdiklerine dair, bu unvanı fazlasıyla haklı çıkaran birçok zaferden daha az kanıt sunmaz.
Pompeiopolis, daha sonraki yazarlar tarafından genellikle Paflagonya bölgesinin piskoposluk merkezi olarak anılır [Socrat. 2.39 - Hierocl. 695 - Constant. Porph. de Them. 1.7 - Justinian, Novell. 29.1 - Tab. Peuting].
[Diğer antik bölgelerde Pompeiopolis isimli farklı antik kentler mevcuttur]