- Katılım
- 4 Şub 2022
- Mesajlar
- 10,778
- Beğeni
- 12,578
Pontus Krallığı
Pontos deniz anlamına gelen Yunanca bir kelimedir ve genellikle antik dünyada Karadeniz, Pontos Euxeinos veya Axeinos için kullanılır [Strabon 1.2.10 C21]. Aynı zamanda Pontos MÖ 4. yüzyılın sonunda Kuzey Küçük Asya'da ortaya çıkan Mithradates hanedanı hükümdarlarının Helenistik krallığına da uygulanmaya başlandı. Strabon, hem Pontos'un hem de güney komşusu Kapadokya'nın Pers İmparatorluğu'nun iki Kapadokya satraplığından geliştiğini ve birine Pontos, diğerine Kapadokya adını verenlerin muhtemelen Makedonlar [Seleukoslar'ı kastediyor] olduğunu söylemektedir [12.1.4 C534]. Bununla birlikte, Mithradates hanedanının kendilerini Pontus kralları olarak adlandırdıklarına dair çağdaş bir kanıt yoktur ve her ne kadar atalarının toprakları hakkında bir fikirleri olsa da, bu daha çok muhtemelen VI. Mithradates'in ölümünden sonra MÖ 63'te kurulan Roma eyaleti Pontos'un etkisidir. Xenophon [Anab. v. 6.15), ülkenin adı olarak Pontos'u kullanan ilk antik yazardır.
Pontos Krallığı, Pers kökenli Helenistik bir devletti. Mithradates I Ktistes veya Kios'lu Mithradates III olarak bilinen bu kişi, yaygın olarak Pontus Krallığı'nın kurucusu olarak kabul edilmektedir. Ktistes [ΚΤΙΣΤΗΣ] kelimesi Yunanca'da kurucu anlamına gelir. Büyük İskender'in hükümdarlığı boyunca Kios, Pontos krallığının kurucusunun babası olan ve 337'den 302'ye kadar orayı yöneten Pers hanedanı II. Mithradates'in elindeydi. Antigonos MÖ 318'de Hellespontine satrapını [II. Mithradates] kovduğunda Kios'a kaçmıştı. II. Mithradates MÖ 302'de Antigonos tarafından öldürüldü ve böylece Mithradates I Ktistes babasının hanedanını miras almıştır.
Aynı yıl Mithradates, arkadaşı Demetrius Poliorketes tarafından hayatının Antigonos yüzünden tehlikede olduğu konusunda uyarıldı ve bunun sonucunda kaçarak Paflagonya'daki Kimiata'daki kalesine yerleşti. Burada 36 yıl hüküm sürdü ve bir noktada kendisini başkenti Amasya olan Pontos Kralı ilan etmiştir [MÖ 281]. İlk başta Pontos Kapadokya'sının çoğunu fethettikten sonra, büyük bir hızla tüm Pontos'u fethetmeye devam etti ve bu da Seleukoslardan kopmasına yol açmıştır.
Daha sonra Seleukos Krallığı Kralı I. Seleukos'a karşı Herakleia, Halkidona, Byzantium, Kios ve Tios gibi bağımsız şehirlerden oluşan Kuzey İttifakı'na [Enosi] katıldı. Mithradates I Ktistes genişleme politikasını Euxine kıyılarına kadar genişletmeye başladı ve bu girişimlerin sonucunda Amastris [Amasserah], Sinope, Amisos, Kotyora, Themiskyra, Pharnakeia, Kerasunta ve Trapezunta gibi zengin sahil şehirlerini fethetti. Mithradates I Ktistes'in MÖ 266'da ölümünden sonra yerine oğlu Galat istilası sırasında öldüğü için devletini genişletmeyi başaramayan oğlu I. Ariobarzanes geçmiştir.
Pontos Kralları
I. Mithradates - ΜΙΘΡΙΔΑΤΕΣ ΚΤΙΣΤΗΣ
I. Ariobarzanes - ΑΡΙΟΒΑΡΖΑΝΗΣ
II. Mithradates - ΜΙΘΡΙΔΑΤΕΣ B
III. Mithradates - ΜΙΘΡΙΔΑΤΕΣ Γ
I. Pharnakes - ΦΑΡΝΑΚΗΣ A
IV. Mithradates - ΜΙΘΡΙΔΑΤΕΣ Δ | Kraliçe Laodike - ΒΑΣΙΛΙΣΣΗΣ ΛΑΟΔΙΚΗΣ
V. Mithradates - ΜΙΘΡΙΔΑΤΕΣ E
VI. Mithradates - ΜΙΘΡΙΔΑΤΕΣ ΣΤ
II. Pharnakes - ΦΑΡΝΑΚΗΣ Β | Pontus ve Boğaziçi Kralı [Kimmer]
Hem Büyük İskender hem de Pers Kralı I. Darius'un soyundan geldiğini iddia eden Mithradates VI Eupator'un genişleme programı ve kendisini Yunanlıların Roma'ya karşı şampiyonu olarak görmesinden dolayı Mithradates VI Eupator Roma ile çok büyük çatışmalar içine girecek, üç yıllık bir savaşın ardından Büyük Pompey'e yenilecek, bu yenilginin sonucunda Pontos Krallığı yok olacak, Pontos'un batı kısmı Roma topraklarına, doğu kıyıları ise tamamen ortadan kaldırıldığı MS 64 yılına kadar Roma'ya yarı bağımlı olarak kalacaktı.
Pontos Krallığında en çok antik sikke darbı VI. Mithradates döneminde darb edilmiştir ve bölgedeki kentlerin çoğu Hellenistik Dönem’de Pontos kralı VI. Mithradates döneminde antik sikke darbı yapmıştır. VI. Mithridates'ten önce Pontos antik sikkeleri yok denecek kadar çok nadirdir. Pontos bölgesinde Kraliyet ve Şehir sikkeleri arasında farklılık vardır. Pontos kraliyet antik sikkeleri altın ve gümüş olarak darb edilmiş olup antik kentlerin darb etmiş olduğu antik sikkeler bronzdur.
Konu içerisindeki kralların isimlerine tıklayarak krala ait detaylı antik sikke görsellerine ulaşabilirsiniz.