Roma Cumhuriyeti'nin İlk Altın Sikkesi

Roma Cumhuriyeti'nin İlk Altın Sikkesi​

Paylaşmış olduğumuz antik sikke, Roma Cumhuriyeti tarafından darb edilen ilk altın sikke [Stater] olma özelliği yanında Roma tarihinin en umutsuz anlarından birini temsil etmektedir. MÖ 218-203'teki İkinci Pön Savaşı, insan, malzeme ve para açısından düşünülemez yüksek bir maliyetle yürütülmüştür.

Yaklaşık on beş yıl boyunca İtalyan topraklarında süren çatışma, yarımadanın daha önce hiç katlanmadığı boyutlarda bir yıkıma uğramasına neden olmuştur. Ancak en büyük şoklar savaşın açılış aşamasında yaşanmıştır. Hannibal'in [Kartacalı general ve devlet adamı] askeri lojistikteki en büyük başarılardan biri olarak kabul edilen Alpleri aşıp Po ovasına geçmesi ve bir dizi büyük muharebede Roma lejyonlarına verdiği yıkıcı yenilgiler Trebia'da [MÖ Aralık 218], Trasimene Gölü'nde [MÖ Haziran 217] ve Cannae'de [MÖ Ağustos 216] Roma'ya diz çöktürmüştür.

Felaketin boyutunun bir ölçüsü olarak, Hannibal sekiz konsüllük ordusuna [16 lejyon artı aynı sayıda müttefik] eşdeğer bir orduyu yenmişti ve sadece üç sefer sezonu içinde Roma, tüm nüfusun beşte birini kaybetmiştir. Bu yenilgilerin moral üzerinde yarattığı yıkıcı etki, güney İtalya'nın çoğunun Hannibal'in davasına katılmasına ve dolayısıyla savaşın on yıl uzamasına neden olmuştur.

Roma ordularının toptan yok edilmesine ek olarak, Hannibal'in İtalya'yı işgalinin yol açtığı en önemli hasar, Roma'nın genç para sisteminin tamamen çökmesiydi. O zamanlar Roma para birimi tamamen bronza dayanıyordu ve savaş zamanındaki talep silah ihtiyaçlarıyla rekabet halindeydi. Bronz para biriminin ağırlıkları radikal bir şekilde azaldı ve bu nedenle bronzun gümüşe dönüştürülebilir hale getirilmesi gerekli hale geldi, ancak bu da tedarikte yetersizdi. Çünkü Roma hazinesinin üzerindeki baskı aşırıydı.

Bu nedenle, bronzun altınla serbestçe değiştirilebileceği izlenimini yaratarak bronz sikkeye olan inancı artırmak ve daha fazla istikrar sağlamak ve böylece bronz sikkeyi kabul edilebilir hale getirmek amacıyla, MÖ 216'da altın sikke darbı kararı alınmıştır. Roma devleti, tarihinde ilk kez savaşın masraflarını karşılamak için krediye başvurdu, önde gelen vatandaşlardan ve onların müttefiki Syracuse kralı II. Hieron'dan kredi talep etmiştir. Bu gerilim, Roma'nın antik sikke darbına da yansımaktadır. Roma tarihinde ilk kez altın sikkeye ihtiyaç duyulmasının yanı sıra olayların gidişatı, Roma para sisteminin bronz yerine gümüş denarius'a dayalı hale gelmesiyle anıtsal bir değişimi zorunlu kılmıştır. Roma Cumhuriyeti'nde altın sikkeler yalnızca nadir durumlarda darb edilmiştir. Roma ve İtalyan müttefiklerinin Kartacalı işgalci Hannibal'i yenmek için mücadele ettiği İkinci Pön Savaşı sırasında altın sikkeler darb edilmiştir ve yaklaşık 125 yıl boyunca bir daha darb edilmemiştir.

Antik sikkenin arka yüzündeki sahne, Roma, müttefiklerine Kartaca'ya karşı savaşın ortak bir çaba olduğunu göstermektedir. Bu kritik derecede önemliydi çünkü Roma, Hannibal istilasından sağ çıkabilmek için bu ittifaklar sistemine ihtiyaç duyuyordu, aynı zamanda Hannibal'ın İtalya'yı işgalindeki asıl amacının Roma şehrini ele geçirmek değil, ittifaklarını dağıtmak olduğu sıklıkla öne sürülmekteydi. Bu nedenle, bu altın sikkeler, Roma'nın, Hannibal'in gelişmekte olan imparatorluğunu baltalama çabalarına karşı duruşunun tarihi belgeleri olarak görülmektedir.

Paylaşmış olduğumuz antik sikkenin arka yüzündeki ikonografi, sağda bir Romalı, solda İtalyan müttefiklerini temsil eden iki savaşçı, birbirlerine dönük bir şekilde mızrak tutuyorlar ve aralarında diz çökmüş bir gencin tuttuğu kurbanlık domuza kılıçlarıyla dokunuyorlar.