Roma İmparatorluğu Gallienus Sikkeleri

Gallienus [Publius Licinius Egnatius Gallienus], Üçüncü Yüzyılın Krizi olarak bilinen çalkantılı bir dönemde MS 253'ten 268'e kadar hüküm süren bir Roma imparatoruydu. Ölümü geleneksel olarak Roma imparatorlarının tüm ölümlerinin en dramatik ve talihsizlerinden biri olarak bilinen, Roma İmparatorluğu'nun esir alınmış tek imparatoru olan İmparator Valerianus'un oğluydu ve babasıyla birlikte ortak imparatordu [253-260]. Gallienus, babası imparator Valerianus'un MS 253'te imparator olduğu zamanda Sezar olarak adlandırıldı. Bir ay içinde Augustus rütbesine ve ortak yöneticiliğe terfi etti. Ertesi yıl, Valerianus Pers ordusuna karşı sefer yapmak üzere doğuya doğru yürürken batı eyaletlerinin sorumluluğu Gallienus'a verildi. Gallienus, Ren ve Tuna sınırlarını Alman saldırılarından korumak için askeri harekete geçti. Çabaları başarılı oldu ve 255 ile 258 yılları arasında beş kez Germanicus Maximus ünvanını kazandı, ancak 258'in başlarında Tuna'da bir sefer sırasında en büyük oğlunu kaybetti. Bu kayıp, batı imparatorunun başına gelecek bir dizi talihsiz olayın sadece başlangıcıydı.

Babası Valerianus'un 260 yılında Pers kralı I. Şapur tarafından ele geçirilip esaret altında ölmesin Gallienus'un konumunu önemli ölçüde zayıflattı ve doğuda bir güç boşluğu bıraktı. Bundan ilk yararlanan, komutasındaki birlikler tarafından Sirmium'da imparator ilan edilen ancak kısa bir süre sonra Gallienus'un generali Aureolus tarafından yenilmiş olan Pannonia ve Moesia valisi Ingenuus'tu. Regalianus kendini imparator ilan ettiğinde Tuna sınırında da isyan çıktı ve bu isyan Gallienus'un hızlı ve başarılı bir eylemde bulunmasını gerektirdi. 260 yılında Macrianus ve Quietus'un ortak imparator ilan edilmesiyle bir başka ayaklanma daha yaşandı ve Antakya, Doğu eyaletlerinde geniş bir desteğe sahip başkentleri oldu. Macrianus, Gallienus'a karşı yürüdü ancak 261'de Aureolus tarafından öldürüldü, Quietus ise sığındığı Emesa'da öldürüldü. Ertesi yıl Aureolus isyan etti, ancak barış yapmaya hemen ikna edildi. Doğu'daki ayaklanmalar başarıyla bastırılmış olsa da, Batı'da Gallienus'a pahalıya mal olmuştu. 261'in sonunda Postumus, Galya, Britanya ve İspanya'nın kontrolünü ele geçirmiş ve Augustus ünvanını alarak yaklaşık 15 yıl boyunca ayakta kalacak bağımsız bir imparatorluk kurmuştu.

Gallienus, hükümdarlığı sırasında çeşitli barbar kabilelerin istilaları, ekonomik sorunlar ve iç isyanlar da dahil olmak üzere çok sayıda zorlukla karşılaştı. Belirli eyalet ve bölgelerde yarı özerk yönetime izin verme stratejisini benimseyerek Roma İmparatorluğu'nu istikrara kavuşturma çabalarıyla hatırlanır. Gallienus'un saltanatı sırasındaki bazı gelişmeler özellikle önemlidir. Ordu üzerindeki sivil denetimde keskin bir azalma oldu, çünkü Gallienus yaklaşık yedi yüzyıllık bir geleneği bozarak Roma ordularının komutasını senatörlerden profesyonel binicilik subaylarına devretmiştir. Aynı zamanda, daha sonraki imparatorluğun kara ordusunun çekirdeği haline gelecek olan hareketli bir süvari yedeği yaratarak süvarilerin savaştaki rolünü genişletti.​

​