Sakız Adası Antik Sikkeleri

Sakız Adası Sikkeleri - Chios - ΧΙΩΝ​

ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΧΑΙΑ ΠΟΛΗΣ ΝΗΣΟΣ ΧΙΟΣ​

Antik dönem ismi Chios [ΧΙΟΣ] olan antik kent günümüz Sakız adasıdır. Sakız Adası, İyonya Birliği'nin ilk on iki üye devletinden biriydi. MÖ 7. yüzyılın sonlarında antik sikke darbı yapan ilk şehirlerden biriydi ve kısa sürede Sfenks'i antik kentin sivil amblemi olarak kabul ettirmiştir. Antik kentin adı Homeros'a göre Hellen öncesi Kios veya bugünküne benzeyen Keos idi. En eski efsaneler, Chios [ΧΙΟΣ] adının mitolojiye göre Oenopion'un kızı ve perisi olan Chioni'den geldiğini belirtir. Geleneğe göre, adanın ilk sakini ve kralı, Girit'ten Sakız Adası'nın en güney ucuna gelen ve ada sakinlerine ticareti öğreten Dionysos ve Ariadne'nin oğlu Oinopion'dur [ΟΙΝΟΠΙΩΝ]. Ada antik çağda Ophioussa [ΟΦΙΟΥΣΣΑ-Yılan Adası] ve Pityoussa [ ΠΙΤΥΟΥΣΣΑ-Çam Ağacı adası ] olarak da bilinmektedir. Strabon yazıtlarında adanın iyi limanı bulunduğunu, bunlardan birinin 80 tekne alabilecek durumda olduğunu yazmaktadır.



Sakızlılar, en ünlüsü Mısır'daki Naukratis olan ve arkeolojik kanıtlarla önemli bir Sakız varlığına sahip olduğu gösterilen denizaşırı ticaret karakollarının kurulmasında çok aktiftiler. Erken Arkaik dönemde Sakız tüccarlarının, Küçük Asya ile Yunanistan anakarası arasındaki mal geçişine yatırım yaptıkları, Yakın Doğu'da üretilen ve bu sıralarda Yunanistan anakarasında popüler hale gelen lüks ürünlere odaklanan bir ticarete yatırım yaptıkları görülmektedir.


Büyük ölçekli şarap ihracatı MÖ 6. yüzyılın başlarında başlamış ve bu şarabın kalitesi özellikle mükemmeldi, öyle ki kısa sürede Yunan dünyasında ün kazanmıştır. Mevcut ticaret bağlantıları sayesinde, Sakızlılar bu şarabı yurtdışında kolayca tanıtabildiler ve nispeten büyük ölçekte ticaretini yapmışlardır. Sakız adasının ekonomisinin bu önemli başarısı darb etmiş olduğu antik sikkelerde amphora tasvirleri ile açıkça görülmektedir. Kentin sivil nişanı olan Sfenks tasviri, yurtdışındaki Sakızlıların çanak çömlek pullarında, antik sikke ağırlıklarında, resmi ferman başlıklarında ve mezar taşlarında kullanıldığı ve yaklaşık sekiz yüz yıllık bir süre boyunca, amblemlerine başka hiçbir Yunan şehrinin kıyaslayamayacağı kadar büyük bir bağlılıkla kullanmıştır. Sakız Adası antik sikkelerinin arması, dişi aslan gövdeli ve dişi başlı kanatlı melez bir canavar olan Sfenks'ti. Başlangıçta Mısır mitolojik bir yaratık olan bu yaratık, Yunanlılar tarafından uyarlanmıştır ve Yunan sanatında sıklıkla karşımıza çıkmaktadır. Yunan mitolojisinin bazı versiyonlarında Sfenks, canavar Echidna'nın [yarı peri ve yarı yılan] ve Orthos'un [Geryon'un tazı] yavrularıydı.

Boğaz anlamına gelen Yunan sfenksi, Sfenks Bilmecesi hikayesiyle meşhur olmuştur. Bu hikayenin çeşitli versiyonları var ama en çok anlatılan [en kısası Apollodoros 3.53-54] olanı Oedipus'un sıkıntı içinde olduğu Thebes şehrine gelmesidir. Şehrin kralı ölmüştü ve vatandaşlar Hera'nın gönderdiği bir canavar olan Sfenks'in saldırısına uğramıştı. Bu yaratık, Musalardan Thebanlılara soracağı bir bilmece öğrenmişti ve Thebes'in ancak bilmece çözüldüğünde Sfenks'ten kurtulacağı kehaneti yapıldı. Bilmece şuydu: Dört ayaklı, iki ayaklı ve üç ayaklı olan tek adı olan şey nedir?. Hiçbir Thebaili bilmeceyi cevaplayamadığı için, dul kraliçenin Creon kardeşlerinden biri olan Thebes'in naibi, soruyu çözebilecek herkese hem tahtı hem de kız kardeşini eş olarak teklif etmiştir. Bimeceyi çözen Oedipus olmuş ve Sfenks'e şöyle cevap vermiştir: Cevap insandır, çünkü bebekken dört ayak üzerinde yürür; en iyi döneminde iki ayak üzerinde yürür ve yaşlılığında üçüncü ayak olarak bir sopayı alır. Yenilen Sfenks kendisini Theban akropolünden attı, Oedipus Thebes'in kralı ve daha sonra annesi olduğunu öğrendiği dul kraliçenin kocası olmuştur.

Aşağıda paylaşmış olduğumuz Antik Sikkeler Chios [ΧΙΟΣ] Sakız adası antik kentinde darb edilmiş olan Antik Sikke görselleridir. Tarihin her dönemine ait antik sikke sorularınız için forumda yeni konu açarak bilgi alabilirsiniz.