Pergamon Krallığı II. Eumenes Sikkeleri

Pergamon Krallığı II. Eumenes Soter​

Pergamon kralı Attalos I Soter ve kraliçe Apollonis'in en büyük oğlu MÖ 197-159 arasında hüküm sürmüş Bergama kralı Eumenes II Soter. II. Eumenes, annesi Apollonis ve üç erkek kardeşinin aile dayanışması, hanedana alışılmadık bir iç güç kazandırmıştır. Parlak bir yönetici olarak küçük krallığını gücünün zirvesine taşıdı ve Bergama'yı Doğu'daki Yunan kültürünün büyük bir merkezi haline getirmek için diğer Pergamon krallarından daha fazlasını yapmıştır. II. Eumenes, babasının Roma ile işbirliği politikasını sürdürmüştür. Onun askeri becerisi, Lidya'daki Magnesia savaşında Roma ve Bergama kuvvetlerinin Seleukos kralı III. Antiochos'a karşı kazandığı zafere önemli ölçüde katkıda bulunmuştur.

172 yılında Kral Eumenes Roma'yı ziyaret ederek Senato'yu Makedonya'nın yeniden savaşa hazırlandığı konusunda uyardı. Bergama kralı evine dönerken Delphi'yi ziyaret etmek isteyince Eumenes'e bir suikast girişiminde bulunulur. Makedonların Eumenes'i öldürdüğüne dair ortaya çıkan haber, Roma'nın, Makedonya krallığına saldırmasına neden olmuştur. Üçüncü Makedonya Savaşı 171'den 168'e kadar sürdü ve Makedonya'nın sonu olmuştur. Yunan tarihçisi Plutarch'ın da belirtmiş olduğu gibi Attalos [Eumenes'in kardeşi] tacı taktı, kraliçeyle [Stratonike] evlendi [kardeşinin eşi] ve hükümdarlığı üstlenmişti. Kardeşi de dahil olmak üzere tüm dünyanın II. Eumenes'in öldüğüne inandığı sırada, Eumenes'in ölmediği, saldırıdan yaralı kurtulduğu, Aegina'da iyileştiği ve hala hayatta olduğu ortaya çıkmıştır [Eumenes'in, Makedonya'nın gerçekten saldırıya uğramasını sağlamak için kasıtlı olarak gizlenmiş olması muhtemeldir]. II. Eumenes, şehre döndükten sonra Stratonike ile kardeşi Attalos arasındaki evlilik feshedilmiş ve iktidar asıl krala [II. Eumenes] tekrar devredilmiştir. 159 yılında Kral Eumenes II Soter öldüğünde karısı Stratonike, kardeşi Attalus ile yeniden evlenmiştir.

Pergamon antik sikkelerinde asla yaşayan bir kralın portresi darb edilmemiştir. II. Eumenes'in kardeşi Attalos, kardeşinin öldüğünü sandığı sırada bu kuralı bozarak yaşayan bir kralın tasviri olan antik sikke darbı yaptırmıştır. Darb ettirmiş olduğu antik sikkenin ön yüzünde kardeşi II. Eumenes'in portresi, arka yüzde ise Yunan ve Roma mitolojisinde Dioskori olarak bilinen kardeş sevgisinin bir sembolü olan Kastor ve Polydeuces ikizleri tasviri ile birlikte BAΣIΛEΩΣ EYMENOY / BASILEOS EUMENOU lejantı görülmektedir. Ancak Eumenes'in ölmediği ortaya çıkınca Attalos darb ettirmiş olduğu bu antik sikkeleri acil olarak toplattırmış ve bu tip Tetradrahmi kategorisinde olan sikke Antik Dünyanın en nadir antik sikkelerinden biri haline gelmiştir. Dünyada bilinen iki örneği vardır.



MÖ 166'da Galyalıların yenilgisinin ardından Pergamon Kralı II. Eumenes, krallığını çarpıcı biçimde yeniden düzenledi. Kırsal alanları kentsel Bergama krallığına daha kapsamlı bir şekilde dahil etmek için büyük miktarlarda para harcanmasıyla, sivil yapı artık devletin omurgası haline gelmişti. Bunun anahtarı, yalnızca krallık içinde dolaşımı sağlamak için ortak Attika standardından daha düşük bir ağırlıkta basılan yeni Kistophoros/Cistophorus [sepet taşıyıcıları] kategorisinde olan antik sikkelerdi. Bu tip antik sikkeler, Bergama'nın yeni ekonomik rolünün göstergesiydi. Antik sikkelerin üzerinde görülen Dionysos sarmaşık çelengi, Bergama kralları tarafından özellikle onurlandırılan bir tanrı olan Dionysos'un mistik ayinlerini kutlamak için halka açık şenliklerde ve ziyafetlerde yüksek rütbeli genç kızların taşıdığı kutsal yılanı tutan cista mystica'yı veya gizemli sepeti çevreler. Antik sikkenin arka yüzündeki ok kılıfı Herakles'in simgesiydi. Yılanlar, güçleri nedeniyle kralın, uzunlukları nedeniyle zamanın, derilerinin dökülmesi nedeniyle yeniden doğuşun veya yenilenmenin sembolüydü. Aynı zamanda yılanlar, asmanın koruyucuları [fareleri ve diğer üzüm tüketicilerini yiyerek] rolleriyle Dionysos'un gizemlerinde merkezi bir rol oynamıştır. Asla hastalanmama ününden dolayı yılanlar, Asklepios'un asasında görüldüğü gibi sağlığın da simgesiydi. Sinsi alışkanlıkları nedeniyle Herakles'in sadağı gibi hazinelerin koruyucuları olarak görülüyorlardı. Bütün bu nitelikler yılanları özellikle Eumenes'in kalbine yakın kılıyordu.



Bergama'nın en ünlü eserlerinden biri de [Diğeri Bergama Kütüphanesi] II. Eumenes'in saltanatına aittir. II. Eumenes, babasının Galatlara karşı kazandığı zaferi anmak için, Bergama akropolünün teraslarından biri üzerine görkemli süslemelerle süslenmiş devasa bir anıt yaptırarak bu zaferi anmıştır. Anıt üzerinde Olympos Tanrıların devlerle savaşlarını anlatan tasvirler vardır. Bu yapının kalıntıları 1870'li yıllarda Alman arkeolog Carl Humann tarafından yurt dışına kaçırılmıştır. Anıt Berlin'de bulunan Pergamon Müzesi'nde sergilenmektedir.



Yine aynı şekilde Eumenes II Soter tarafından Bergama antik kentinde bulunan kutsal Athena tapınağına ait giriş kalıntıları da aynı müzede bulunmaktadır. Girişin üzerinde Kral Eumenes zafer getiren Athena'ya sunmuştur yazmaktadır.